اين تحقيق شامل سه فصل مي باشد؛
فصل اول حج از نظر لغوي و اصطلاحي بحث شده و انواع حج و عمره هم بررسي شده است.
در فصل دوم كه سيماي حج از ديدگاه قرآن مي باشد تقريباً آيات قرآن را تا حدودي موردبررسي و دسته بندي قرار داديم همچنين آيات مربوط به بناي كعبه و تاريخچه آن و آيات مربوط به محرمات وواجبات حج نيز در اين فصل بحث شده است.
و اما در فصل سوم، اين فصل فلسفه حج مي‌باشد كه فلسفه اجتماعي ،اقتصادي و فردي معنوي را به رشته تحرير درآورده، همچنين آياتي كه مربوط به آنها درقرآن بيان شده آنها را جمع آوري كرده و در مباحث مربوط به خودشان جاي داده شده است.
ودر آخر هم يك نتيجه گيري كلي از همه مباحث تحقيق به عمل آمده است.
اميد به اين كه توانسته باشم اين عبادت بزرگ را كه اسلام و قرآن به آن اين قدر اهميت داده اند،با استناد به قرآن تا حدي براي همه روشن ومبرهن گردد.

چكيده
حج از ديدگاه قرآن داراي جايگاه خاصي مي‌باشد و داراي فلسفه و احكام و مناسك معيني مي‌باشد كه در فصول سه گانه اين پروژه به چشم مي‌خورد.
در فصل اول حج از نظر لغوي و اصطلاحي بحث شده و معلوم شد كه معناي لغوي حج يعني قصد زيارت و آهنگ مي‌باشد و معناي اصطلاحي آن انجام مناسك خاص در زمان و مكان خاص مي‌باشد.
و نيز اشاره شد كه جج داراي انواعي همچون تمتع، قِران و افراد است.
فصل دوم سيماي حج از ديدگاه قرآن است در اين فصل به تاريخچه بناي كعبه و اهميت آن واصل وجوب حج پرداخته وسپس آيات اعمال و مناسك ، محرمات مانند :جدال وفسوق، صيد وشكار كردن و… مي‌باشد.
در دنباله نيز به واجبات حج شامل طواف، قرباني كردن، سعي وصفا ومروه و.. پرداخته شده است.
فصل سوم : فلسفه حج مي‌باشد كه در اين قسمت ابتدا به فلسفه فردي، معنوي، اجتماعي و اقتصادي آن پرداخته شده است.
در بخش اول آن خودسازي و تقريب به خدا وبعضي از اسرار اعمال بحث شده .
در بخش دوم كه اجتماعي مي‌باشد در مورد هماهنگي و وحدت ويكپارچگي مسلمانان مي‌باشد.
در بخش سوم كه در مورد فلسفه اقتصادي حج مي‌باشد اين طور به نظر مي‌رسد كه حج باعث رشد ورونق مادي و اقتصادي مي‌باشد و در جوامع اسلامي حج، حافظ منافع دنيوي و اخروي امتهاي اسلامي مي‌شود.

فهرست مطالب

عنوان  ………………………………………………………………….. صفحه

كليات

مقدمه …………………………………………………………………………………………………….. 1

تبيين موضوع …………………………………………………………………………………………. 3

اهميت و ضرورت موضوع ………………………………………………………………………. 3

پيشينه موضوع ……………………………………………………………………………………….. 4

پرسشها وفرضيات ………………………………………………………………………………….. 5

چكيده ……………………………………………………………………………………………………. 6

فصل اول : حج از نظر لغوي واصطلاحي انواع آن

حج در لغت …………………………………………………………………………………………….. 8

حج در اصطلاح ………………………………………………………………………………………. 9

شرافت زماني حج…………………………………………………………………………………….. 9

اهميت و آثار حج …………………………………………………………………………………….. 10

انواع و اقسام حج و عمره ………………………………………………………………………… 13

تمتع از نظر لغوي واصطلاحي ………………………………………………………………….. 14

كيفيت حج تمتع ……………………………………………………………………………………….. 14

حج افراد ………………………………………………………………………………………………… 17

حج قران…………………………………………………………………………………………………. 18

عمره مفرده و تمتع ………………………………………………………………………………….. 18

عمره از نظر لغوي و اصطلاحي ………………………………………………………………… 19

عمره مفرده و اعمال آن …………………………………………………………………………… 20

ميقات احرام عمره مفرده …………………………………………………………………………. 20

فرق عمره مفرده با عمره تمتع ………………………………………………………………….. 21

نتيجه ……………………………………………………………………………………………………… 22

فصل دوم : سيماي حج از ديدگاه قرآن

مقدمه …………………………………………………………………………………………………….. 24

واژه حج در قرآن ……………………………………………………………………………………. 24

تاريخ مكه ………………………………………………………………………………………………. 27

نامهاي مكه: ……………………………………………………………………………………………. 29

1-   مكه ………………………………………………………………………………………………….. 29

2-   بكه …………………………………………………………………………………………………… 29

3-   بيت العتيق …………………………………………………………………………………………. 30

4-   بيت المعمور ………………………………………………………………………………………. 30

5-   مسجد الحرام …………………………………………………………………………………….. 31

6-   بيت الحرام ………………………………………………………………………………………… 32

7-   ام القري ……………………………………………………………………………………………. 33

8-   بلد الامين ………………………………………………………………………………………….. 34

دليل پيدايش كعبه ……………………………………………………………………………………. 34

تاريخچه مبناي كعبه ………………………………………………………………………………… 35

زمان ساختن بناي اوليه كعبه ……………………………………………………………………. 39

وجوب و ضرورت حج……………………………………………………………………………… 41

آياتي در مورد ادله وجوب حج و عمره ……………………………………………………… 41

مستطيع كيست؟ ………………………………………………………………………………………. 43

1-   استطاعت مالي …………………………………………………………………………………… 44

2-   استطاعت عقلي …………………………………………………………………………………… 44

3-   استطاعت بدني …………………………………………………………………………………… 45

4-   استطاعت زماني………………………………………………………………………………….. 45

5-   استطاعت امنيت …………………………………………………………………………………. 45

دعوت به حج اكبر ……………………………………………………………………………………. 49

محرمات

مقدمه …………………………………………………………………………………………………….. 52

محرمات احرام ……………………………………………………………………………………….. 52

1- فلسفه صيد ……………………………………………………………………………………….. 53

كفاره صيد و شكار بر فرد محرم ……………………………………………………………… 55

حكم شكار كردن حيوانات دريايي و صحرايي …………………………………………….. 57

حكم شكار بعد از احرام …………………………………………………………………………… 59

2- حكم جدال وفسوق كردن ……………………………………………………………………. 60

كفاره جدال …………………………………………………………………………………………….. 60

3- حرمت مباشرت…………………………………………………………………………………… 61

قرآن اثر اجتناب از محرمات را چنين بيان كرده …………………………………………. 62

واجبات

مقدمه …………………………………………………………………………………………………….. 66

طواف …………………………………………………………………………………………………….. 67

احكام طواف …………………………………………………………………………………………… 67

سعي صفا و مروه …………………………………………………………………………………… 68

احكام صفا و مروه ………………………………………………………………………………….. 70

عرفات ……………………………………………………………………………………………………. 71

وقوف در مشعرالحرام …………………………………………………………………………….. 73

رمي جمرات ……………………………………………………………………………………………. 76

قرباني ……………………………………………………………………………………………………. 78

فلسفة قرباني ………………………………………………………………………………………….. 78

1-   كمك رساني به اهل حجاز يك اصل مي باشد. ……………………………………….. 79

2-    قرباني از شعائر الهي است. ……………………………………………………………….. 79

3-   كمك به مستمندان و سيركردن آنها ……………………………………………………… 80

4-   رسيدن به تقواي الهي …………………………………………………………………………. 81

حلق و تقصير كردن ………………………………………………………………………………… 82

فضيلت حلق ……………………………………………………………………………………………. 83

حكم حلق و زمان آن ……………………………………………………………………………….. 84

نتيجه ……………………………………………………………………………………………………… 85

فصل سوم : فلسفه حج

مقدمه …………………………………………………………………………………………………….. 88

1- فلسفه فردي و معنوي

مقدمه …………………………………………………………………………………………………….. 90

بعد معنوي حج ……………………………………………………………………………………….. 91

حج و كسب معرفت …………………………………………………………………………………. 92

انسان و خودسازي …………………………………………………………………………………. 93

عبادت حج، عبادتي بي رياست……………………………………………………………………. 96

بعد معنوي مناسك و اعمال حج و تأثير آن بر فرد ………………………………………. 97

بعضي از اسرار حج ………………………………………………………………………………… 99

اسرار صفا و مروه …………………………………………………………………………………. 99

راز طواف كردن ……………………………………………………………………………………… 99

سرحلق ………………………………………………………………………………………………….. 100

نتيجه ……………………………………………………………………………………………………… 103

2- فلسفه اقتصادي

بعد اقتصادي حج …………………………………………………………………………………….. 105

اهداف و آثار تجاري و اقتصادي حج ………………………………………………………… 107

ديدگاه قرآن نسبت به بعد اقتصادي حج …………………………………………………….. 109

ديدگاه قرآن در مورد واژه منافع و نظر مفسران در آن مورد ……………………… 112

قرباني عامل تقويت كننده اقتصاد جوامع اسلامي ………………………………………… 114

قرباني عامل برآوردن نياز فقيران …………………………………………………………….. 117

نتيجه ……………………………………………………………………………………………………… 119

3- فلسفه اجتماعي

مقدمه …………………………………………………………………………………………………….. 121

ويژگيهاي اجتماع حج ……………………………………………………………………………….. 122

محتواي اجتماعي حج و آثار آن ………………………………………………………………… 123

ديدگاه قرآن نسبت به اجتماعي بودن حج …………………………………………………… 125

خانه خدا متعلق به مردم است……………………………………………………………………. 126

قيام جهان شمول اجتماعي مسلمانان در پرتو حج ……………………………………….. 128

امنيت اجتماعي مسلمانان ………………………………………………………………………….. 130

حج تراكم قوه متكثره در نقطه واحده است. ………………………………………………… 131

نتيجه………………………………………………………………………………………………………. 133

نتيجه گيري كلي ………………………………………………………………………………………. 134

فهرست منابع ………………………………………………………………………………………….. 135

جهت دانلود فایل کلیک کنید